Zgodnie z kodeksem karnym odpowiedzialności karnej podlega ten, kto popełnił czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. Czyn ten jednocześnie jest zawiniony i jego społeczna szkodliwość jest wyższa niż znikoma.
Wielu czytelników niezwiązanych zawodowo z interpretacją prawa może mieć spory problem ze zrozumieniem treści tego przepisu. Jeżeli rozłożymy go na części okaże się, że nie jest to aż tak skomplikowane.
Współczesne prawo karne nie zna typów przestępstw, które miałyby specjalne zastosowanie w tzw. sprawach medycznych, dlatego znajdują tu zastosowanie normy stosowane w szerszym zakresie. Odpowiedzialność karna lekarzy może się aktualizować przy następujących przestępstwach:
Nieudzielanie pomocy pacjentowi może stanowić przestępstwo wyłącznie w przypadkach, gdy osoba wykonująca zawód medyczny miała obowiązek jego udzielenia. Okolicznością o fundamentalnym znaczeniu dla ustalenia podstaw odpowiedzialności lekarza za nieudzielanie świadczenia zdrowotnego jest stwierdzenie, czy w konkretnym przypadku osoba wykonująca zawód medyczny była, czy też nie była tzw. gwarantem bezpieczeństwa osoby zagrożonej w zakresie jej zdrowia i życia.
Osoba wykonująca zawód medyczny jest gwarantem jedynie wtedy, gdy konkretna osoba w stosunku do konkretnego pacjenta znajduje się w szczególnej relacji prawnej. W związku z wykonywanym zawodem medycznym w ramach zatrudnienia (pracowniczego lub niepracowniczego) w podmiocie leczniczym lub też w ramach cywilnoprawnej umowy z pacjentem, osoba ta jest zobowiązana do świadczenia usług zdrowotnych pacjentom tego podmiotu leczniczego. Świadczenie to udzielane jest w ramach i zakresie wyznaczonym mu przez kierownictwo tego zakładu. Zatem w takich ramach i w takim zakresie staje się ona wobec tych pacjentów gwarantem, na której ciąży szczególny obowiązek prawny zapobiegania niekorzystnym skutkom zdrowotnym. Gdy taka relacja między osobą wykonującą zawód medyczny a pacjentem nie zachodzi, nie staje się ona gwarantem nienastąpienia tych skutków. Odpowiedzialność karna lekarza w takim przypadku może mieć jedynie podstawę w art.162 k.k. i pozostawać w przedmiotowych ramach przezeń zakreślonych.
Lekarz dermatolog, spędzający urlop na plaży wraz z czwórką małoletnich dzieci nie ma obowiązku udzielenia pomocy osobie z rozległym krwotokiem związanym ze złamaniem otwartym kości piszczelowej. Po pierwsze lekarz ten nie wykonuje w danej chwili obowiązków zawodowych. Po drugie ma szczególny obowiązek opieki nad własnymi dziećmi, których w danym otoczeniu nie powinien spuszczać z oka. Wreszcie, po trzecie nie posiada odpowiednich narzędzi i środków do skutecznej reakcji na zaistniałe zdarzenie. W tej sytuacji powinna zostać wezwana karetka, a pierwszej pomocy powinny udzielić służby obecne na plaży, do których obowiązków należy zapewnienie bezpieczeństwa (ratownicy lub Policja).
Na podstawie art. 2 k.k. odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe podlega ten tylko, na kim ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegania skutkom. Podstawowe znaczenie wiec ma tu precyzyjne określenie prawnych źródeł takiego obowiązku, gdyż od tego zależy prawnokarna odpowiedzialność lekarza.
Odpowiedzialność karna lekarzy i innych pracowników służby zdrowia została również poruszona w art. 58 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Zgodnie z nim osoba, która bez uprawnień udziela świadczeń zdrowotnych polegających na rozpoznawaniu chorób oraz ich leczeniu, ponosi odpowiedzialność karną. Powyższe przepisy dotyczą osoby:
Przepis ten nie powinien być stosowany do lekarzy który nie mając określonej specjalizacji, podejmują się czynności zastrzeżonej przez ustawę tylko dla lekarzy posiadających daną specjalizację. Taką sytuację winno się uważać za przekroczenie uprawnień skutkujących odpowiedzialnością zawodową. Fakt obowiązkowej przynależności tych osób do izb lekarskich umożliwia ich ukaranie na tej drodze. Taką samą sytuację będziemy mieć, gdy lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu, prowadzi indywidualną praktykę lekarską bez wymaganego zezwolenia czy rejestracji.
Jeżeli któraś z poruszanych przez nas kwestii jest dla Ciebie niejasna, nie wahaj się skorzystać z formularza kontaktowego lub innej formy kontaktu z nami. Chętnie odpowiemy na wszystkie pytania, a w razie konieczności poruszymy interesujący Cię temat w kolejnym wpisie na naszym blogu. Zapraszamy również do wpisu o odpowiedzialności cywilnej lekarzy, który ostatnio ukazał się na naszym blogu, kliknij tutaj.
Kancelaria Adwokacka Urban w Rzeszowie specjalizuje się w zakresie reprezentowania Klientów przed sądowym postępowaniem karnym, postępowaniem cywilnym, komisją dyscyplinarną, Wojewódzką Komisją ds. Orzekania oraz sądowego uzyskiwania odszkodowań związanych ze szkodą powstałą w wyniku błędów lekarskich polegających na nieumyślnym działaniu lub zaniechaniu lekarzy i innych przedstawicieli zawodów medycznych powodujące szkodę u pacjenta. Wypełnij formularz i skontaktuj się z nami.
#AdwokatRzeszów #UrbanLaw
