Świadomość prawna Polaków systematycznie wzrasta. Wciąż pod względem dochodzenia swoich praw wleczemy się w europejskim ogonie. Szybki wzrost liczby kierowanych do sądów powództw daje jednak nadzieję, że niedługo dogonimy pod tym względem peleton, rozpoczynając długą i żmudną walkę o wygraną w wyścigu o ochronę przysługujących nam praw gwarantowanych.
Nawiązując do powyższych nadziei pragniemy przedstawić państwu tematykę odpowiedzialności osób wykonujących zawody medyczne. Opracowując temat, postanowiliśmy skondensować ogrom dostępnych na ten temat informacji i przedstawić je w sposób przystępny i przydatny. W związku z tym tematykę tę omówimy w czterech częściach: odpowiedzialność cywilna, odpowiedzialność karna, odpowiedzialność dyscyplinarna (zawodowa). Na deser przedstawimy Państwu najciekawsze, ale i najtrudniejsze aspekty odpowiedzialności lekarskiej, takie jak eutanazja i uporczywe leczenie czy zgoda pacjenta na dokonanie zabiegu medycznego na przykładzie świadków Jehowy, którzy sprzeciwiają się min. transfuzji krwi.
Zacznijmy od odpowiedzialności, na kanwie której dochodzi min. do oszacowania wysokości i wypłaty odszkodowania. Oto przed Państwem,
O odpowiedzialności cywilnej osób wykonujących zawód medyczny mówimy najczęściej w odniesieniu do lekarzy, ale dotyczy ona min. położnej czy pielęgniarki. Jest to przede wszystkim odpowiedzialność majątkowa wobec osoby poszkodowanej: pacjenta lub jego bliskich. Jej podstawową funkcją jest rekompensata w uszczerbku na dobrach chronionych, takich jak zdrowie i życie. Odpowiedzialność ta jest co do zasady nieograniczona (z wyjątkiem egzekucji, która ma przecież granice faktyczne). Osoba wykonująca zawód medyczny jako sprawca szkody staje się dłużnikiem i odpowiada za dług (szkodę), całym swoim majątkiem obecnym i przyszłym. Lekarz jako dłużnik może spełnić świadczenie dobrowolnie. W braku dobrowolnego świadczenia przez osobę dłużnika, osoba poszkodowana może swoich uprawnień dochodzić przed sądem. Następnie, stwierdzoną sądownie wierzytelność można zaspokoić w drodze postępowania egzekucyjnego.
Podstawą odpowiedzialności cywilnej lekarza może być umowa (kontrakt) lub czyn niedozwolony. Odpowiedzialność kontraktowa lekarza, jest konsekwencją wyrządzenia pacjentowi szkody lub krzywdy w następstwie niewykonania lub nienależytego wykonanie zobowiązania (art.471 k.c.). Natomiast odpowiedzialność deliktowa, polega na wyrządzeniu pacjentowi szkody czynem niedozwolonym, tzn. postępowaniem sprzecznym z prawem, zasadami ostrożności, zasadami etyki zawodowej czy z zasadami współżycia społecznego (których znaczenie tłumaczyliśmy tutaj).
Wszystkie wymienione czynniki mogą wydawać się oczywiste, ale ich wykazanie w procesie sądowym będzie szalenie ważne. W zależności od tego, którą stronę reprezentujemy będzie nam zależało by w sposób niezbity wykazać istnienie wszystkich przesłanek.
Pacjent dochodząc w postępowaniu cywilnym odszkodowania od lekarza dokonującego zabieg musi wykazać, że lekarz poprzez niezachowanie zasad higieny pracy lub złamanie innych praktyk zawodowych takich jak zakup profesjonalnych maszyn i środków odkażających, przyrządów jednorazowego użytku czy odpowiedniej sterylizacji miejsca zabiegu, doprowadził do zarażenia się paciorkowcem przez pacjenta. Dodatkowo pacjent będzie musiał powiązać powstanie szkody polegający na zarażenie go szkodliwą dla zdrowia bakterią, powodującą u niego uszczerbek na zdrowiu, z zabiegiem korekcji uszu. Pacjent musi wskazać jakie negatywne następstwa spowodowało zarażenie go bakterią (przerwa w pracy, długotrwałe i kosztowne leczenie, dyskomfort, uciążliwe dolegliwości) oraz wykazać jakie koszty poniósł w związku z chorobą. W sposób niezbity, logiczny i sensowny należy wykazać, że gdyby nie działania lekarza do negatywnego zdarzenia by nie doszło oraz że lekarz w wyniku prawidłowego działania mógł uniknąć zarażenia pacjenta.
Lekarz musi wykazać, że zarażenie bakterią nie miało związku z przeprowadzonym zabiegiem. Lekarz wykazując zasadność swoich działań, wykazując prawidłowość przeprowadzonego zabiegu oraz przestrzeganych standardów higienicznych. Wykonujący zabieg udowadnia, że do zarażenia nie mogło dojść w jego gabinecie lub że nie ma wystarczających dowodów by stwierdzić że do zarażenia doszło z jego winy. Paciorkowiec jako bakteria przenoszona drogą kropelkową mogła przedostać się do organizmu pacjenta w innym miejscu lub ma związek z jego niehigienicznym trybem życia. Zadaniem lekarza jest udowodnienie prawidłowości przyjętej metody leczenia lub dokonania zabiegu za zgodą pacjenta z zachowaniem wymaganych standardów oraz aktualnej wiedzy medycznej.
W kolejnej części omówimy odpowiedzialność karną przedstawicieli zawodów medycznych. Jeżeli zaciekawił Cię temat zadaj nam pytanie związane z tematyką artykułu lub skontaktuj się z nami. Numer telefonu, adres korespondencyjny oraz adres e-mail znajdziesz poniżej. Istnieje również możliwość zadania nam pytania przez formularz kontaktowy. Serdecznie zapraszamy zarówno do kontaktu jak i przeczytania kolejnej części, która pojawi się już w wkrótce.
