Photo by Dylan Gillis
on Unsplash
Fuzja i przejęcia są dokonywane najczęściej w celu rozwoju działalności gospodarczej i zmierzają w kierunku uzyskania lepszych wyników gospodarczych. Wśród głównych motywów dokonania fuzji i przejęć w prawie gospodarczym możemy wymienić m.in. zwiększenie efektywności zarządzania, pozyskanie bardziej efektywnego kierownictwa, synergia operacyjna, zwiększenie udziału w rynku, zmniejszenie konkurencji, czy też komplementarność produktów i/lub rynków.
Proces fuzji i przejęcia regulowany jest przez prawo gospodarcze. Znajomość procedur oraz ograniczeń antymonopolowych jest kluczowa dla odpowiedniego przeprowadzenia operacji przedsięwzięcia dokonania fuzji lub przejęcia.
Trzeba podkreślić, że fuzja i przejęcie to dwie różne procedury, które wywołują całkowicie inne skutki. Zauważyć trzeba choćby, że na skutek fuzji powstaje zupełnie nowy podmiot gospodarcza, gdy to w przejęciu dalej funkcjonuje ta sama firma, która powiększona jest o wartość spółki przejętej. Operacja przejęcia polega więc na pochłonięciu majątku jednego przedsiębiorstwa przez drugi.
A więc fuzje i przejęcia to transakcje, w których przedsiębiorstwa łączą się lub jedno przejmuje kontrolę nad drugim. Podstawą prawną są tutaj regulacje znajdujące się w Kodeksie Spółek Handlowych.
Ponadto nabycie udziałów lub akcji jest częściowo uregulowane we wspomnianym KSH oraz w Kodeksie Cywilnym, gdzie znajdują się główne zasady nabycia przedsiębiorstwa.
Fuzja to dobrowolne połączenie majątku dwóch lub więcej przedsiębiorstw w jeden organizm. W praktyce może przybierać formę konsolidacji, gdzie tworzy się nowa firma, lub wchłonięcia, gdzie jedno przedsiębiorstwo zachowuje tożsamość.
Wśród podstawowych kroków przy łączeniu się spółek można wymienić:
Przejęcie to proces, w trakcie którego kontrola nad działalnością przedsiębiorstwa zostaje przeniesiona na inne podmioty. Ten akt zwykle obejmuje nabycie udziałów, czasem nawet bez zgody zarządu przedsiębiorstwa (wrogie przejęcie).
Przejęcie przedsiębiorstwa może mieć miejsce poprzez:
1. Zakup akcji (udziałów).
2. Zakup aktywów przedsiębiorstwa (jego majątku).
3. Uzyskanie pełnomocnictwa (grupa udziałowców lub jedna osoba zyskuje prawo głosu na walnym zgromadzeniu).
4. Prywatyzację spółki publicznej.
Celem regulacji antymonopolowej jest m.in. ochrona swobodnej konkurencji przez zapobieganie antykonkurencyjnym koncentracjom podmiotów gospodarczych, czy też przeciwdziałanie praktykom ograniczającym konkurencję. Ustawa antymonopolowa nakłada na przedsiębiorstwa biorące udział w koncentracji obowiązek zgłoszenia Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zamiaru połączenia bądź przejęcia, jeśli przedsiębiorstwa te spełniają określone regulacją kryteria zgłoszeniowe. Kwestie kontroli koncentracji są unormowane w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów. Artykuł 13 z rozdziału I stanowi:
1. Zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu, jeżeli:
1) łączny światowy obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 1 000 000 000 euro lub
2) łączny obrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 50 000 000 euro.
2. Obowiązek wynikający z ust. 1 dotyczy zamiaru:
1) połączenia dwóch lub więcej samodzielnych przedsiębiorców;
2) przejęcia – przez nabycie lub objęcie akcji, innych papierów wartościowych, udziałów lub w jakikolwiek inny sposób – bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad jednym lub więcej przedsiębiorcami przez jednego lub więcej przedsiębiorców;
3) utworzenia przez przedsiębiorców wspólnego przedsiębiorcy;
4) nabycia przez przedsiębiorcę części mienia innego przedsiębiorcy (całości lub części przedsiębiorstwa), jeżeli obrót realizowany przez to mienie w którymkolwiek z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie przekroczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej równowartość 10 000 000 euro.
Przepisy antymonopolowe mają chronić przede wszystkim interesy konsumenta. Najczęściej dotykają tych największych koncentracji majątkowych. Znajomość przepisów dotyczących fuzji przejęć jest również ważna w znacznie mniejszych operacjach. Ważne jest, aby wiedzieć jak przygotować firmę do tego przedsięwzięcia oraz jakie należy przygotować dokumenty.
Jeśli czujesz, że przedstawione zagadnienie może dotyczyć Ciebie zgłoś się do Kancelarii Urban – oferujemy fachową i kompleksową pomoc. Skontaktuj się z adwokat Eweliną Urban lub adwokatem Jakubem Urbanem z Kancelarii Adwokackiej URBAN w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów) – zadzwoń – 884 888 536, napisz: sekretariat@kancelariaurban.com lub umów się na konsultacje za pomocą formularza kontaktowego.
Autor: praktykant Szymon Szurlej z Kancelarii Adwokackiej Urban (Adwokat Rzeszów)
