Fundacja jak wskazuje ustawodawca może zostać powołana w celu realizacji założeń społecznych lub gospodarczo użytecznych. Aby mówić o powstaniu fundacji podstawowym dokumentem, który jest niezbędny do powstania fundacji jest akt fundacyjny. Według przepisów prawa, akt fundacyjny powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego. Ustawa przewiduje wyjątek jeżeli ustanowienie fundacji następuje w testamencie wówczas ta forma nie jest wymagana, wówczas wystarczy własnoręczny testament.
Akt fundacyjny – charakter prawny
W rozumieniu formalnym akt fundacyjny stanowi jednostronne oświadczenie woli złożone przez fundatora, który zmierza do ustanowienia fundacji, który dokonywany jest pod warunkiem zawieszającym w postaci skutecznej rejestracji. Akt założycielski winien określać cel fundacji a także majątek przeznaczony na realizowanie tego celu
Forma aktu założycielskiego
Akt fundacyjny jak już to zostało wspomniane na wstąpienie, poza wskazanym wyjątkiem musi być sporządzony w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Akt notarialny ustanawiający fundację musi ujawniać wolę fundatora, która jest ustanowienie fundacji, a także wskazywać cel oraz majątek, który będzie przeznaczony na jego realizację. Są to wymogi minimalne, zatem nie ma przeszkód w tym aby akt fundacyjny zawierał dodatkowe postanowienia. Z praktycznego punktu widzenia ustalanie innych postanowień w akcie założycielskim wydaje się bezcelowe, gdyż postanowienia np. w zakresie działania rozumianego jako określenie organizacji i sposobu działania ustala się w statucie fundacji.
Do podstawowych postanowień, które znajdują się w akcie fundacyjnym zalicza się wskazanie:
– celu fundacji
– majątku przeznaczonego na realizację celów fundacji tzw. fundusz założycielski (mogą to być pieniądze, papiery wartościowe, a także oddane fundacji na własność rzeczy ruchome i nieruchomości)
Zdarza się, że akty fundacyjne zawierają również postanowienia takie jak:
– informacja na jaki czas została powołana (oznaczony/nieoznaczony);
– oznaczenie ministra właściwego do sprawowania nadzoru nad fundacją.
Niewątpliwie ważną kwestią jest fakt, iż fundację można ustanowić przez pełnomocnika, który reprezentuje fundatora, jednak wówczas wymagana jest aby pełnomocnictwo było również dokonane w formie aktu notarialnego.
Istnieje również możliwość, aby akt notarialny ustanawiający fundację był sporządzony za granicą. W takim przypadku, jeżeli jest on sporządzony przed polskim konsulem i po uzyskaniu od Ministra Sprawiedliwości pisemnego upoważnienia na wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych. Jeżeli wskazane okoliczności są spełnione wówczas akt notarialny sporządzony w ten sposób ma taką sama wartość jak akt sporządzony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Odwołanie aktu fundacyjnego
Oświadczenie o odwołaniu aktu fundacyjnego może być złożone przez fundatora. W sytuacji, w której byłoby kilku fundatorów, wówczas do odwołania aktu fundacyjnego wymagana jest zgodne oświadczenie wszystkich tych osób. Akt fundacyjny ma charakter zobowiązujący, oznacza to zobowiązanie się fundatora do przekazania majątku na rzecz tworzonej fundacji. Wskazuje się, że to zobowiązanie musi być dokonany po nabyciu przez fundację osobowości prawnej. Skutkiem takiego stanu rzeczy jest możliwość odwołania aktu fundacyjnego, pod warunkiem, że oświadczenie w tym przedmiocie zostanie złożone przez wpisem fundacji do KRS. Należy wskazać, że omawiane oświadczenie dodatkowo dla swojej skuteczności wymaga formy aktu notarialnego.
Podsumowanie
Akt fundacyjny jest kluczowym dokumentem, który formalizuje powstanie fundacji. Jest to dokument zawierający informacje o fundatorze, celu działalności fundacji, a także o zasadach przeznaczania środków finansowych. W piśmiennictwie wskazuje się akt fundacyjny nie tworzy fundacji, a jedynie zmierza do jej utworzenia, ponieważ jest jednym z kluczowych etapów, które pozwalają na podjęcie dalszych kroków w celu jest powstania.
Jeżeli poszukujesz pomocy w zakresie Twojej reprezentacji przed Sądem w celu uzyskania nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym bądź potrzebujesz pomocy w celu złożenia środka zaskarżenia od doręczonego nakazu zapłaty w tym postępowaniu, skontaktuj się z prawnikami z Kancelarii Urban – chętnie Ci pomogą i przekażą wytyczne, dzięki którym będziesz wiedział, w jaki sposób prawidłowo postąpić. Skontaktuj się z adwokat Eweliną Urban lub adwokatem Jakubem Urbanem z Kancelarii Adwokackiej URBAN w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów) – zadzwoń – 884 888 536, napisz: sekretariat@kancelariaurban.com lub umów się na konsultacje za pomocą formularza kontaktowego.
Powyższy artykuł ma jedynie charakter informacyjny i ogólny, w związku z czym nie stanowi porady ani opinii prawnej.
Autor: Katarzyna Prejsnar z Kancelarii Adwokackiej Urban w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów).