Blog

W polskim systemie prawnym status lekarza jako funkcjonariusza publicznego budzi wiele pytań, zwłaszcza w kontekście ochrony prawnej przysługującej osobom pełniącym funkcje publiczne. Choć lekarze nie są funkcjonariuszami publicznymi w rozumieniu każdej ustawy, w określonych okolicznościach mogą korzystać z przepisów ochronnych przewidzianych dla funkcjonariuszy publicznych. Co to oznacza w praktyce?

Kiedy lekarz jest traktowany jako funkcjonariusz publiczny?

Zgodnie z art. 44 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, lekarzowi przysługuje ochrona prawna równoważna tej, jaka przysługuje funkcjonariuszowi publicznemu, w ściśle określonych sytuacjach.

Dotyczy to przypadków,

• gdy lekarz udziela pomocy doraźnej lub podejmuje działania medyczne w sytuacjach nagłych, w których opóźnienie mogłoby skutkować zagrożeniem życia pacjenta, poważnym uszkodzeniem ciała lub ciężkim rozstrojem zdrowia.
• gdy lekarz wykonuje zawód w placówce medycznej posiadającej umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia, a więc świadczącej usługi finansowane ze środków publicznych – pod warunkiem, że lekarz udziela świadczeń właśnie w ramach tej działalności.

Oznacza to, że lekarz korzysta ze statusu ochronnego podobnego do funkcjonariusza publicznego nie ze względu na sam fakt wykonywania zawodu, lecz z uwagi na specyfikę okoliczności, w jakich wykonuje swoje obowiązki zawodowe.

Funkcjonariusz publiczny – co daje lekarzowi ten status?

Najważniejszym aspektem tej ochrony jest możliwość dochodzenia odpowiedzialności karnej wobec osób, które dopuściły się przestępstwa przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu. Zgodnie z art. 222 i 226 Kodeksu karnego:

• Znieważenie funkcjonariusza publicznego podczas lub w związku z wykonywaniem czynności służbowych może skutkować odpowiedzialnością karną.
• Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza (np. fizyczny atak na lekarza w szpitalu) również podlega karze.

Ochrona ta ma charakter publicznoprawny — nie wymaga prywatnego oskarżenia, ponieważ sprawą z urzędu zajmuje się prokuratura.

Przykłady zastosowania przepisów w praktyce

Lekarze pracujący na SOR-ach, oddziałach psychiatrycznych czy w zakładach karnych często spotykają się z agresją słowną i fizyczną. W takich przypadkach mogą korzystać z przepisów chroniących funkcjonariuszy publicznych. Wielokrotnie orzecznictwo sądów potwierdzało, że atak fizyczny lub znieważenie lekarza podczas dyżuru może skutkować skazaniem sprawcy na gruncie Kodeksu karnego.

Jak lekarz jako funkcjonariusz publiczny może dochodzić swoich praw?

Jeśli lekarz padnie ofiarą napaści, zniewagi lub innego przestępstwa podczas wykonywania obowiązków służbowych, powinien niezwłocznie zgłosić sprawę policji.

Podsumowanie

Status lekarza jako funkcjonariusza publicznego nie jest automatyczny, ale w określonych sytuacjach lekarz może korzystać z przepisów chroniących funkcjonariuszy publicznych. Dzięki temu zyskuje dodatkowe narzędzie ochrony prawnej w razie agresji, przemocy lub znieważenia. W obliczu rosnącej liczby incydentów naruszających bezpieczeństwo personelu medycznego, wiedza o przysługującej ochronie prawnej staje się nie tylko przydatna, ale wręcz niezbędna.

Powyższy artykuł ma jedynie charakter informacyjny i ogólny, w związku z czym nie stanowi porady ani opinii prawnej.

Jeśli czujesz, że przedstawione zagadnienie może dotyczyć Ciebie zgłoś się do Kancelarii Urban – oferujemy fachową i kompleksową pomoc. Skontaktuj się z adwokat Eweliną Urban  lub  adwokatem Jakubem Urbanem z Kancelarii Adwokackiej URBAN w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów) –  zadzwoń  –  884 888 536, napisz: sekretariat@kancelariaurban.com lub umów się na konsultacje za pomocą formularza kontaktowego. 

Autor: aplikant adwokacki Katarzyna Prejsnar z Kancelarii Adwokackiej Urban w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów).