Blog

Zawieranie umów cywilnoprawnych to nieodłączny element działalności gospodarczej i życia przedsiębiorcy. Każda umowa, niezależnie od tego, czy dotyczy sprzedaży, dzieła, najmu, czy innych form współpracy, wiąże się z pewnym ryzykiem. Dlatego tak istotne jest, aby zabezpieczyć swoje interesy już na etapie jej zawierania. W tym artykule omówimy, jak skutecznie chronić swoje prawa i zabezpieczać interesy w umowach cywilnoprawnych, aby uniknąć późniejszych problemów i konfliktów.

W dalszej części przedstawimy kilka kluczowych sposobów, które pozwolą na odpowiednie uregulowanie kwestii wykonania umowy i zapewnią pewność, że obie strony będą mogły egzekwować swoje zobowiązania w zgodzie z zawartymi warunkami.

1. Umowa – precyzyjne określenie przedmiotu

Jednym z kluczowych elementów każdej umowy jest szczegółowe określenie jej przedmiotu. To właśnie w tym punkcie ustalamy, co dokładnie strony mają sobie wzajemnie świadczyć. Niedokładności w tym zakresie mogą prowadzić do nieporozumień i trudności w egzekwowaniu umowy. Na przykład, w przypadku umowy o świadczenie usług, należy dokładnie opisać zakres usług, termin wykonania oraz jakość wykonania.

Co warto zrobić?

• Określić, co dokładnie będzie wykonane (np. „naprawa silnika samochodowego” zamiast ogólnikowego „naprawa samochodu”).
• Ustalić szczegółowe terminy wykonania, w tym ewentualne etapy pracy.
• Zawrzeć informacje dotyczące materiałów, jakości czy specyfikacji, które będą użyte w realizacji umowy.

2. Umowa – zabezpieczenie płatności

Jednym z najważniejszych aspektów każdej umowy cywilnoprawnej jest kwestia płatności. Niezależnie od tego, czy mówimy o sprzedaży towaru, wykonaniu usługi czy wynajmie nieruchomości, ważne jest, aby odpowiednio zabezpieczyć terminy i formy płatności. Brak jasnych postanowień dotyczących wynagrodzenia może prowadzić do problemów w przypadku opóźnień lub niewywiązania się z zobowiązań finansowych.

Co warto zrobić?

• Ustalić dokładny termin płatności oraz sposób jej dokonania (np. przelew bankowy, gotówka, płatność ratalna).
• Określić konsekwencje za brak płatności lub opóźnienia (np. odsetki ustawowe lub umowne, kary umowne).
• Warto także zawrzeć zapisy dotyczące zaliczek lub przedpłat, szczególnie w przypadku dużych umów, gdzie wymagana jest wcześniejsza inwestycja.

3. Umowa – kary umowne i odszkodowanie za niewykonanie umowy

Chociaż każda umowa powinna być realizowana zgodnie z jej warunkami, w praktyce nie zawsze jest to możliwe. Aby zapewnić sobie odpowiednie zabezpieczenie w przypadku niewykonania umowy lub jej nienależytego wykonania, warto wprowadzić do niej zapisy dotyczące kar umownych lub odszkodowania.

Co warto zrobić?

• Zdefiniować kary umowne za opóźnienia lub niewykonanie umowy, np. określić wysokość kary za każdy dzień opóźnienia.
• Zawrzeć zapisy dotyczące odpowiedzialności za szkody, które mogą powstać wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.
• Warto pamiętać, że kary umowne muszą być zgodne z obowiązującymi przepisami prawa, a ich wysokość nie może być rażąco wygórowana.

4. Zabezpieczenia rzeczowe – hipoteka, zastaw

W przypadku dużych umów, zwłaszcza o charakterze długoterminowym, można rozważyć zastosowanie zabezpieczeń rzeczowych. Jednym z najczęściej stosowanych zabezpieczeń jest hipoteka na nieruchomości lub zastaw na ruchomościach. Takie zabezpieczenie daje wierzycielowi prawo dochodzenia roszczenia z przedmiotu, który stanowi zabezpieczenie, w przypadku niewykonania umowy przez dłużnika.

Co warto zrobić?

• Wprowadzić zapisy o zabezpieczeniach rzeczowych, jeśli przedmiotem umowy są nieruchomości lub cenne ruchomości.
• Określić, co dokładnie stanowi zabezpieczenie oraz w jakim przypadku wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń z tego zabezpieczenia.
• Warto także zastrzec, że zabezpieczenie stanie się skuteczne dopiero po spełnieniu określonych warunków (np. nieopłacenia faktur w ustalonym terminie).

5. Umowa – zastosowanie klauzuli arbitrażowej

Arbitraż to alternatywna metoda rozstrzygania sporów, która może być korzystnym rozwiązaniem w przypadku umów cywilnoprawnych, szczególnie tam, gdzie strony przewidują długoterminową współpracę. Zamiast angażować sądy powszechne, można wprowadzić klauzulę arbitrażową, która przewiduje rozstrzyganie sporów przez niezależnych arbitrów.

Co warto zrobić?

• Określić w umowie, że wszelkie spory będą rozstrzygane przez sąd polubowny, wskazując ewentualnie instytucję arbitrażową.
• Zdefiniować, jakie kwestie będą rozstrzygane przez arbitraż oraz jakie procedury będą obowiązywać.
• Warto rozważyć również stosowanie mediacji przed rozpoczęciem arbitrażu, co może przyspieszyć proces rozwiązania sporu.

6. Umowa – ubezpieczenia

Ubezpieczenia stanowią jedno z bardziej praktycznych zabezpieczeń interesów stron umowy. Chociaż nie są obowiązkowe w każdej umowie, warto rozważyć wprowadzenie zapisów o ubezpieczeniu, zwłaszcza w przypadku dużych projektów budowlanych, transportu czy produkcji.

Co warto zrobić?

• Wprowadzić wymóg posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej lub ubezpieczenia wykonania umowy.
• Określić, kto ponosi odpowiedzialność za opłacenie ubezpieczenia oraz na jaką kwotę ma ono wynosić.
• Zabezpieczyć siebie przed ryzykiem w sytuacji, gdy ubezpieczenie nie pokryje całkowitej wartości szkód.

Podsumowanie

Zabezpieczenie swoich interesów w umowie cywilnoprawnej jest kluczowe dla uniknięcia problemów w przyszłości. Precyzyjne zapisy dotyczące przedmiotu umowy, płatności, kar umownych, zabezpieczeń rzeczowych oraz innych ważnych kwestii zapewniają, że strony będą wiedziały, czego od siebie oczekują, a także jakie będą konsekwencje w przypadku niewykonania umowy. Warto pamiętać, że dobrze skonstruowana umowa może stanowić najlepszą ochronę przed potencjalnymi problemami prawnymi i finansowymi.

Powyższy artykuł ma jedynie charakter informacyjny i ogólny, w związku z czym nie stanowi porady ani opinii prawnej.

Jeśli czujesz, że przedstawione zagadnienie może dotyczyć Ciebie zgłoś się do Kancelarii Urban – oferujemy fachową i kompleksową pomoc. Skontaktuj się z adwokat Eweliną Urban  lub  adwokatem Jakubem Urbanem z Kancelarii Adwokackiej URBAN w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów) –  zadzwoń  –  884 888 536, napisz: sekretariat@kancelariaurban.com lub umów się na konsultacje za pomocą formularza kontaktowego. 

Autor: praktykant Szymon Szurlej z Kancelarii Adwokackiej Urban w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów).