Hipoteka to jedno z najważniejszych zabezpieczeń wierzytelności, zwłaszcza w kontekście obrotu nieruchomościami i udzielania kredytów hipotecznych. W artykule „Hipoteka – czym jest i jak działa?”, wyjaśniliśmy na czym polega istota hipoteki oraz jak przebiega jej ustanowienie. W tym wpisie pójdziemy krok dalej i omówimy najczęstsze rodzaje hipotek, z którymi można się spotkać w praktyce prawniczej i notarialnej.
To klasyczna forma zabezpieczenia konkretnej, ściśle określonej wierzytelności pieniężnej. Przykład? Zabezpieczenie pożyczki udzielonej przez osobę prywatną lub firmę na kwotę 200 000 zł – dokładnie taka kwota zostaje ujawniona w księdze wieczystej jako wysokość hipoteki.
Cechy:
– Wskazuje dokładną wartość wierzytelności,
– Wygasa z chwilą spłaty długu,
– Nie uwzględnia kosztów dodatkowych (np. odsetek za opóźnienie).
To hipoteka, która zabezpiecza wierzytelność przyszłą, warunkową lub o zmiennej wysokości – często stosowana przez banki w umowach kredytowych.
Przykład: Kredyt hipoteczny z odsetkami, prowizjami, karami – bank ustanawia hipotekę kaucyjną np. do kwoty 500 000 zł, choć sama kwota kapitału to 350 000 zł.
Zalety:
– Chroni także dodatkowe roszczenia wierzyciela,
– Może być stosowana elastycznie wobec różnych typów wierzytelności
To hipoteka ustanawiana na podstawie umowy między właścicielem nieruchomości a wierzycielem (np. bankiem). Wymaga formy aktu notarialnego i wpisu do księgi wieczystej.
Często przybiera postać hipoteki zwykłej lub kaucyjnej – zależnie od celu i treści umowy.
To środek egzekucyjny. Wierzyciel, który nie uzyskał zapłaty, może wystąpić do sądu lub komornika o wpis hipoteki na nieruchomości dłużnika – nawet bez jego zgody.
Podstawa: tytuł wykonawczy lub orzeczenie sądu.
Skutki:
– Ogranicza możliwość sprzedaży nieruchomości,
– Zaspokaja roszczenie w trybie przymusowym, np. przez licytację komorniczą.
Stosowana, gdy jedna wierzytelność zabezpieczona jest na kilku nieruchomościach jednocześnie.
Przykład: Dłużnik posiada 3 działki, które wspólnie zabezpieczają jeden kredyt.
Korzyść dla wierzyciela: może dochodzić roszczenia z dowolnej nieruchomości objętej zabezpieczeniem – aż do całkowitej spłaty długu.
Mniej znany, ale dopuszczalny typ zabezpieczenia – możliwe jest ustanowienie hipoteki na udziale współwłaściciela (np. ½ udziału w domu).
To rozwiązanie stosowane w sytuacjach, gdy dłużnik nie jest jedynym właścicielem nieruchomości.
Hipoteka to nie tylko „przypisany do mieszkania kredyt”. To precyzyjnie uregulowana forma zabezpieczenia wierzytelności, mająca wiele twarzy i zastosowań. Znajomość różnych typów hipotek jest istotna zarówno dla dłużników, jak i wierzycieli, ale również dla wszystkich planujących zakup nieruchomości z rynku wtórnego.
Powyższy artykuł ma jedynie charakter informacyjny i ogólny, w związku z czym nie stanowi porady ani opinii prawnej.
Jeśli czujesz, że przedstawione zagadnienie może dotyczyć Ciebie zgłoś się do Kancelarii Urban – oferujemy fachową i kompleksową pomoc. Skontaktuj się z adwokat Eweliną Urban lub adwokatem Jakubem Urbanem z Kancelarii Adwokackiej URBAN w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów) – zadzwoń – 884 888 536, napisz: sekretariat@kancelariaurban.com lub umów się na konsultacje za pomocą formularza kontaktowego.
Autor: aplikant adwokacki Małgorzata Cwynar z Kancelarii Adwokackiej Urban (Adwokat Rzeszów)