Prawo pacjenta do pełnej i rzetelnej informacji o stanie zdrowia jest jednym z najważniejszych fundamentów systemu ochrony zdrowia. Bez dostępu do wiedzy o diagnozie, przebiegu choroby, możliwych sposobach leczenia czy ryzyku powikłań pacjent nie jest w stanie podejmować świadomych decyzji dotyczących swojego życia i zdrowia. Z tego względu prawo to zostało szczegółowo uregulowane w Ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, a jego przestrzeganie jest obowiązkiem każdego lekarza oraz innego pracownika medycznego.
Zgodnie z przepisami, pacjent ma prawo do:
Lekarz ma obowiązek przekazać wszystkie te informacje w sposób zrozumiały, dostosowany do wieku, wykształcenia oraz stanu psychicznego pacjenta. Nie wystarczy więc użycie języka medycznego – komunikacja powinna być jasna i przystępna.
Jednym z kluczowych aspektów prawa pacjenta do informacji jest tzw. świadoma zgoda na leczenie. Oznacza to, że żaden zabieg ani procedura medyczna nie mogą być przeprowadzone bez wyrażenia zgody przez pacjenta, a zgoda ta ma znaczenie prawne tylko wtedy, gdy została udzielona po uzyskaniu pełnej wiedzy o danym postępowaniu.
Przykład: jeśli pacjent nie został poinformowany o ryzyku powikłań operacji, a mimo to wyraził zgodę, to taka zgoda nie jest w pełni ważna w świetle prawa. Dlatego obowiązek rzetelnego informowania jest nie tylko etyczny, ale również prawny.
Warto podkreślić, że w wyjątkowych sytuacjach lekarz może ograniczyć informacje przekazywane pacjentowi – np. gdy pełna wiedza mogłaby wyrządzić poważną szkodę dla jego zdrowia psychicznego. Wówczas informacje mogą być przekazane bliskiej osobie, upoważnionej przez pacjenta. Takie sytuacje zdarzają się jednak rzadko i muszą być uzasadnione.
Pacjent, który uważa, że jego prawo do informacji zostało naruszone, może podjąć następujące kroki:
Pacjenci, którzy są dobrze poinformowani, chętniej współpracują z lekarzami, rzadziej rezygnują z leczenia i czują się bezpieczniej. Świadomość choroby pozwala także lepiej przygotować się psychicznie na proces terapeutyczny, a w wielu przypadkach zwiększa skuteczność samego leczenia.
Prawo pacjenta do pełnej i rzetelnej informacji o chorobie to obowiązek lekarza, ale także realna ochrona zdrowia i życia pacjenta. Dzięki niemu chory ma możliwość świadomego podejmowania decyzji, wyboru optymalnej metody leczenia oraz aktywnego uczestnictwa w procesie terapeutycznym. Każdy pacjent powinien znać swoje prawa i je egzekwować.
Powyższy artykuł ma jedynie charakter informacyjny i ogólny, w związku z czym nie stanowi porady ani opinii prawnej.
Jeśli czujesz, że przedstawione zagadnienie może dotyczyć Ciebie zgłoś się do Kancelarii Urban – oferujemy fachową i kompleksową pomoc. Skontaktuj się z adwokat Eweliną Urban lub adwokatem Jakubem Urbanem z Kancelarii Adwokackiej URBAN w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów) – zadzwoń – 884 888 536, napisz: sekretariat@kancelariaurban.com lub umów się na konsultacje za pomocą formularza kontaktowego.
Autor: aplikant adwokacki Katarzyna Prejsnar z Kancelarii Adwokackiej Urban w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów).
