Photo by Helena Lopes on Unsplash
Tematem dzisiejszego artykułu będzie stowarzyszenie sensu stricte. Te należące do grupy organizacji pozarządowych mogą korzystać z wielu konkursów grantowych a także dofinansowań, które są skierowanie tylko i wyłącznie do nich. Jakie są korzyści z założenia stowarzyszenia? Czy oprócz profitów są także jakieś niezbyt komfortowe obowiązki, które będą spędzać sen z powiek? W jaki sposób założyć stowarzyszenie i kto może w nim uczestniczyć? Tego wszystkiego dowiecie się Państwo z poniższego artykułu. Zapraszamy!
Obywatele polscy, którzy posiadają pełną zdolność do czynności prawnych tj. osoby, które ukończyły 18 rż., nie są ubezwłasnowolnione oraz nie są pozbawione praw publicznych. Co do zasady, małoletni, który ma poniżej 16 lat za zgodną ustawowych przedstawicieli może być członkiem danego stowarzyszenia. Co ważne, nie może wówczas korzystać z biernego i czynnego prawa wyborczego. Jednakże, już osoba będąca w wieku między 16 a 18 rż. może należeć do stowarzyszenia oraz korzystać z wyżej wymienionych praw z tym, że w składzie zarządu stowarzyszenia większość muszą stanowić podmioty o pełnej zdolności do czynności prawnych.
Oczywiście istnieje możliwość, aby stowarzyszenie zrzeszało wyłącznie osoby małoletnie. Wówczas mogą oni wybierać oraz być wybierani do władz tegoż. Co więcej, również cudzoziemcy, którzy nie posiadają zameldowania w Polsce, mają oni możliwość wstąpić w szereg stowarzyszeń, które w swoim statucie to przewidują. Natomiast, w sytuacji, gdy cudzoziemiec uzyska zameldowanie może stworzyć stowarzyszenie na tożsamych przepisach, co obywatele Rzeczpospolitej Polskiej.
Osoba prawna może jedynie być członkiem, który wspiera stowarzyszenie. Co ważne, przepisy prawa nie regulują kwestii związanej z członkostwem polegającym na wspieraniu stowarzyszenia. Tym samym, statut danego stowarzyszenie winien regulować tę kwestię.
Najważniejszym dokumentem danego stowarzyszenia jest statut. W treści jego znajdują się najważniejsze zasady działania. Należy zaznaczyć, dla kogo działa stowarzyszenie, określić cele oraz jakie działania może prowadzić, jakie kompetencje posiadają władze oraz informacje o źródłach majątku. W praktyce powinno się przygotować wstępny projekt statutu jeszcze przed zwołaniem pierwszego posiedzenia założycielskiego. Co więcej, przedstawić należy go wszystkim członkom przyszłego stowarzyszenia, aby ci mogli mieć do niego wgląd jeszcze przed zebraniem. Uchwalanie statutu musi mieć miejsce na zebraniu założycielskim.
Należy mieć na uwadze, iż w teorii działalność statutowa stowarzyszenia nie może być nastawiona na zysk – stowarzyszenie nie jest działalnością gospodarczą w myśl przepisów prawa. W praktyce konkretne zadania realizowane przez stowarzyszenie mogą być zarówno non profit, jak i odpłatne. Z tym, że jeżeli dane stowarzyszenie (przykładowo Stowarzyszenie Miłośników Samolotów II Wojny Światowej) trudni się wydawaniem katalogów zabytkowych samolotów, wówczas może go rozprowadzać odpłatnie. Na działalności statutowej nie zarabia się, tylko ewentualnie odzyskuje koszty produkcji. Oznacza to nic więcej jak to, że jeżeli realizacja projektu jednego katalogu kosztować będzie 150 zł, wówczas sprzedać go będzie można za nie więcej niż 150 zł.
Zgodnie z przepisami prawa w pierwszym zebraniu założycielskim winno brać udział, co najmniej 7 osób – przyszłych członków. Przed planowanym spotkaniem należy ustalić kwestie organizacyjne tj. wybrać miejsce, termin, mianować osobę, która przeprowadzi obrady oraz tzw. protokolanta, który przygotuje konieczne dokumenty.
Co warte zasygnalizowania, listę członków (pkt 2) można uzupełniać w trakcie zebrania. Można także zamieścić w niej konieczne oświadczenia: o posiadaniu obywatelstwa, pełnej zdolności do czynności prawnych i pełni praw obywatelskich. Tę powinno się stworzyć w trzech egzemplarzach. W tym dwa z nich powędrują do KRS, a jeden zostanie w posiadaniu stowarzyszenia. Za wszelkie formalności związane z rejestracją stowarzyszenia odpowiada powołany zarząd.
Przebieg rejestracji stowarzyszenia wymaga sformalizowanej procedury. Po pierwsze wszystko odbywa się na urzędowych formularzach: KRS-W20, KRS-WK oraz KRS-WM.
Pierwszy z nich służy do zgłaszania podstawowych informacji dotyczących stowarzyszenia: nazwa, adres siedziby itd, a także nazwę i wydział sądu, rodzaj rejestracji dokonywanej, określenie formy prawnej organizacji, adres do korespondencji, treść zgłoszenia oraz informacje o formularzach i załącznikach.
Drugi z kolegi służy do zgłaszania zarządu – wymieniania z imienia, nazwiska, daty urodzenia oraz adresu zamieszkania członków. Co warte zapamiętania, w sytuacji, gdy w zarządzie stowarzyszenia jest 6 osób, wówczas uzupełnić należy 3 takie, ponieważ na jednym z nich można wpisać tylko dane dwóch osób.
W kolejnym formularzu należy wpisać zakres działalności gospodarczej. Wówczas dochodzi do wpisania stowarzyszenia do rejestru przedsiębiorców. Co ważne, formularz ten należy złożyć, gdy członkowie stowarzyszenia chcą od razu po zarejestrowaniu rozpocząć taką działalność. W sytuacji, gdy stowarzyszenie zamierza prowadzić działalność gospodarczą należy liczyć się z wydatkiem 600 zł za rejestrację w KRS.
Należy zwrócić uwagę na konieczność przekreślania niewypełnionych pól w formularzach. W sytuacji, gdy osoba tego nie uczyni, wówczas potraktowane może być to, jako błąd formalny, co wiązać się będzie z możliwością zwrotu takiegoż wniosku. Dla przejrzystości i braku niedomówień, winno się je wypełniać w sposób czytelny oraz drukowanymi literami.
Zdecydowanymi plusami prowadzenia stowarzyszenia jest fakt składek członkowskich stanowiących źródło przychodu – można nimi rozporządzać w dowolny sposób. Można również prowadzić działalność odpłatną tzw. odpłatna działalność pożytku publicznego oraz gospodarczą. Brak jest również opłat za rejestrację (z wyłączeniem chęci prowadzenia działalności gospodarczej – koszt 600 zł). Nie ma również możliwości składania żadnego corocznego sprawozdania.
Jeżeli planujesz założenie stowarzyszenia i potrzebujesz pomocy przy sporządzaniu statutu lub zarejestrowania stowarzyszenia w KRS – skontaktuj się z adwokatem z Kancelarii Urban w Rzeszowie – zadzwoń 884 888 536 i umów się na spotkanie.
Więcej artykułów można znaleźć w tym miejscu:
Autor: Marcin Kapuściński – Kancelaria Adwokacka Urban z Rzeszów
