Blog

Ustanowienie hipoteki to jedno z najczęściej stosowanych zabezpieczeń wierzytelności, zwłaszcza w obrocie bankowym i cywilnym. Choć termin ten wielu osobom kojarzy się głównie z kredytem hipotecznym, w rzeczywistości hipoteka może zabezpieczać każdy rodzaj długu. Warto więc wiedzieć, czym dokładnie jest hipoteka, jak wygląda procedura jej ustanowienia i jakie ma skutki prawne.

Czym jest hipoteka?

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece, hipoteka to ograniczone prawo rzeczowe, które służy zabezpieczeniu oznaczonej wierzytelności. Oznacza to, że wierzyciel (np. bank, pożyczkodawca lub osoba prywatna) może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości dłużnika, nawet jeśli ta zostanie sprzedana. Innymi słowy – nieruchomość „pozostaje obciążona”, dopóki zobowiązanie nie zostanie w całości spłacone.

Rodzaje hipotek

Prawo polskie przewiduje kilka rodzajów hipoteki. Najczęściej spotykane to:

• Hipoteka umowna – ustanawiana na podstawie umowy pomiędzy właścicielem nieruchomości a wierzycielem; wymaga formy aktu notarialnego.
• Hipoteka przymusowa – wpisywana do księgi wieczystej bez zgody właściciela, na podstawie orzeczenia sądu, tytułu egzekucyjnego lub decyzji administracyjnej.
• Hipoteka łączna – obejmuje kilka nieruchomości i zabezpiecza jedną wierzytelność.

Najczęściej w praktyce spotykamy się z hipoteką umowną, ustanawianą przy zaciąganiu kredytów lub pożyczek.

Jak przebiega ustanowienie hipoteki?

Ustanowienie hipoteki składa się z kilku etapów:

1. Zawarcie umowy – właściciel nieruchomości i wierzyciel zawierają umowę ustanowienia hipoteki. Dla jej ważności wymagana jest forma aktu notarialnego (w przypadku hipoteki umownej).
2. Złożenie wniosku o wpis do księgi wieczystej – wniosek składa się na urzędowym formularzu KW-WPIS w sądzie rejonowym właściwym dla położenia nieruchomości.
3. Opłata sądowa – za dokonanie wpisu hipoteki pobierana jest opłata w wysokości 200 zł (art. 42 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).
4. Wpis hipoteki do księgi wieczystej – dopiero po dokonaniu wpisu hipoteka staje się skuteczna wobec osób trzecich.

Jakie dokumenty są potrzebne?

Do wniosku o ustanowienie hipoteki należy dołączyć:

• wypis aktu notarialnego lub inny dokument stanowiący podstawę wpisu,
• odpis z księgi wieczystej (jeśli nie jest elektroniczny),
• potwierdzenie wniesienia opłaty sądowej,
• ewentualnie oświadczenie właściciela o ustanowieniu hipoteki.

W przypadku kredytów bankowych większość formalności przeprowadza za kredytobiorcę sam bank.

Skutki ustanowienia hipoteki

Ustanowienie hipoteki daje wierzycielowi silne zabezpieczenie. W razie niewywiązania się dłużnika ze spłaty zobowiązania, wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości – niezależnie od tego, kto jest jej aktualnym właścicielem. Co istotne, hipoteka nie wygasa automatycznie po spłacie długu – konieczne jest złożenie wniosku o jej wykreślenie z księgi wieczystej.

Podsumowanie

Ustanowienie hipoteki to skuteczny sposób zabezpieczenia wierzytelności. Choć procedura wymaga zachowania formy notarialnej i dokonania wpisu do księgi wieczystej, zapewnia wierzycielowi realną ochronę w razie problemów ze spłatą długu. Dla dłużnika natomiast stanowi gwarancję uzyskania finansowania na korzystniejszych warunkach.

Powyższy artykuł ma jedynie charakter informacyjny i ogólny, w związku z czym nie stanowi porady ani opinii prawnej.

Jeśli czujesz, że przedstawione zagadnienie może dotyczyć Ciebie zgłoś się do Kancelarii Urban – oferujemy fachową i kompleksową pomoc. Skontaktuj się z adwokat Eweliną Urban  lub  adwokatem Jakubem Urbanem z Kancelarii Adwokackiej URBAN w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów) –  zadzwoń  –  884 888 536, napisz: sekretariat@kancelariaurban.com lub umów się na konsultacje za pomocą formularza kontaktowego. 

Autor: aplikant adwokacki Katarzyna Prejsnar z Kancelarii Adwokackiej Urban w Rzeszowie (Adwokat Rzeszów).