Blog

Styczność organów państwowych i samorządowych z poszczególnymi obywatelami wiąże się przede wszystkim z wydawaniem przez nie decyzji administracyjnych, czyli jednostronnych i władczych rozstrzygnięć, które regulując pewną materię związana z zakresem ich działalności, przyznają poszczególnym podmiotom uprawnienia bądź nakładają na nich określone obowiązki. Jak wskazują przepisy Kodeksu Postepowania Administracyjnego, decyzja administracyjna rozstrzyga sprawę co do jej istoty w całości lub w części, kończąc sprawę w danej instancji (art. 104 § 2 k.p.a.). Obowiązywanie decyzji zależy jednak od jej uprawomocnienia się, które może nie nastąpić, jeżeli zainteresowany rozstrzygnięciem skieruje sprawę do ponownego rozpoznania wnosząc od przedmiotowej odwołanie od decyzji administracyjnej (art. 127 § 1 k.p.a.). W niniejszym artykule – dokonując analizy prawniczej wybranych przepisów – zaprezentowany zostanie sposób oraz tryb zastosowania przedmiotowego środka odwoławczego.

Odwołanie od decyzji administracyjnej – kiedy jest dopuszczalne i kto może je wnieść?

W świetle obowiązujących zasad i przepisów, od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy odwołanie tylko do jednej instancji (art. 127 § 1 k.p.a.). Innymi słowy, każda wydana decyzja administracyjna – niezależnie od materii rozstrzygnięcia – może zostać zaskarżona odwołaniem.

Uprawnionym do wniesienia odwołania od decyzji administracyjnej (legitymowanym czynnie) jest strona, czyli podmiot, którego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie bądź podmiot żądający czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek (art. 127 § 1 k.p.a. w zw. z art.28 k.p.a.).

Odwołanie od decyzji administracyjnej – kto rozpoznana odwołanie wydane w pierwszej instancji?

Właściwy do rozpatrzenia odwołania od decyzji administracyjnej jest organ administracji publicznej wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy. Organami wyższego stopnia są w stosunku do:

1. organów jednostek samorządu terytorialnego (rad gmin, wójtów, starostów, sejmików wojewódzkich, itp.) – samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej,
2. wojewodów – właściwi w sprawie ministrowie,
3. innych organów administracji publicznej – odpowiednie organy nadrzędne lub właściwi ministrowie, a w razie ich braku – organy państwowe sprawujące nadzór nad ich działalnością,
4. organizacji społecznych – odpowiednie organy wyższego stopnia tych organizacji, a w razie ich braku – organ państwowy sprawujący nadzór nad ich działalnością (art. 17 k.p.a.).

Nie zawsze jednak odwołanie od decyzji administracyjnej ma charakter dewolutywny, czyli przenoszący rozpoznanie sprawy do organu wyższego stopnia – niekiedy bowiem zamiast odwołania skarżącemu przysługuje jedynie wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Przysługuje on od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze (art. 127 § 3 k.p.a.).

Jakie wymogi formalne musi spełniać odwołanie od decyzji administracyjnej?

W świetle przepisów, odwołanie od decyzji administracyjnej nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczającym jest, aby z jego treści wynikało, że strona nie jest zadowolona z decyzji (art. 128 k.p.a.). Ponadto, wymaga się, aby odwołanie czyniło zadość przepisom wskazujących na wymogi formalne pism procesowych, tj. zostało sporządzone na piśmie i zawierało wskazanie osoby, od której pochodzi, jej adres i żądanie, a także powinno zostać podpisane przez skarżącego (art. 63 k.p.a.).

W jakim terminie wnosi się odwołanie od decyzji administracyjnej?

Standardowy termin na wniesienie odwołania od decyzji administracyjnej wynosi czternaście dni i jest on liczony od dnia doręczenia decyzji, a jeżeli decyzja została ogłoszona ustnie – od dnia jej ogłoszenia (art. 129 § 2 k.p.a.) – przepisy szczególne mogą jednak w konkretnych sprawach przewidywać dłuższe bądź krótsze terminy wniesienia odwołania (art. 129 § 3 k.p.a.).

Czy strona może zrzec się prawa wniesienia odwołania od decyzji administracyjnej?

W trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania od decyzji administracyjnej, strona może zrzec się prawa do wniesienia odwołania wobec organu administracji publicznej, który wydał decyzję (art. 127a §1 k.p.a.). Moment doręczenia organowi oświadczenia w tym przedmiocie przez ostatnią ze stron powoduje prawomocność i ostateczność decyzji (art. 127a § 2 k.p.a.).

Jaki wpływ ma wniesienie odwołania na decyzje administracyjną na wykonanie wydanej decyzji?

Środki zaskarżenia co do zasady mają charakter suspensywny – oznacza to, że ich prawidłowe i terminowe wniesienie wstrzymuje wykonanie decyzji bądź wyroku. Cechę tę posiada również i odwołanie (art. 130 § 2 k.p.a.), jednakże przewiduje się od tej zasady pewne wyjątki, mianowicie decyzja będzie wykonywana po wniesieniu odwołania, jeżeli:

1. został jej nadany rygor natychmiastowej wykonalności,
2. podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy przepisów ustawy (art. 130 § 3 k.p.a.).

Należy w tym miejscu podkreślić, że przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega wykonaniu (art. 130 § 1 k.p.a.).

Do jakiego organu należy wnieść odwołanie od decyzji administracyjnej?

Odwołanie od decyzji administracyjnej wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję (art. 129 § 1 k.p.a.). Jeżeli odwołanie wniosły wszystkie strony, a organ pierwszej instancji, uzna, że to dowołanie zasługuje w całości na uwzględnienie może wydać nową decyzję, w której uchyli lub zmieni zaskarżoną poprzedniczkę (jest to tzw. względna dewolutywność) – wspomniana sytuacja jest również możliwa w sytuacji, gdy odwołanie wniosła jedna ze stron, lecz pozostałe wyraziły zgodę na jej uchylenie bądź zmianę zgodnie z żądaniem odwołania (art. 132 § 1-2 k.p.a.). Należy zaznaczyć, że od nowej decyzji stronom przysługuje prawo odwołania (art. 132 § 3 k.p.a.).

Jak zachowuje się organ pierwszej instancji w związku z wniesieniem odwołania od decyzji administracyjnej w sprawie?

Po wniesieniu odwołania od decyzji administracyjnej, organ administracji publicznej, który wydał decyzję, zawiadamia strony uczestniczące w postępowaniu (art. 131 k.p.a.). Następnie, jeżeli nie decyduje się na uwzględnienie odwołania, pozostaje on zobowiązany przesłać odwołanie wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu w terminie siedmiu dni od dnia, w którym otrzymał odwołanie.

Co dzieje się z odwołaniem po przesłaniu go do organu odwoławczego?

W pierwszej kolejności, organ drugiej instancji bada wniesione odwołanie pod kątem formalnym, tj. pod kątem dopuszczalności i terminowości jego złożenia. Sytuację uchybienia terminu (np. w dniu piętnastym od dnia doręczenia) lub niedopuszczalności wniesienia odwołania (np. odwołanie zostało wniesione przez podmiot niebędący stroną w postępowaniu), organ odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia, które ma charakter ostateczny i zamyka drogę do ponownego rozpoznania sprawy (art. 134 k.p.a.).

W uzasadnionych przypadkach organ odwoławczy może wstrzymać natychmiastowe wykonanie decyzji pomimo podstaw do jego wykonania w tym trybie (art. 135 k.p.a.).

Na żądanie strony bądź działając z urzędu, organ ponownie rozpoznający sprawę może:

1. przeprowadzić dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie lub zlecić przeprowadzanie tego postępowania organowi, który wydał decyzję (art. 136 § 1 k.p.a.),
2. przeprowadzić postepowanie wyjaśniające w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy lub zlecić przeprowadzenie tego postępowania organowi, który wydał decyzję, jeżeli 
   1. decyzja została wydana z naruszeniem przepisów, 
   1. zakres postępowania ma istotny wpływ na wydanie rozstrzygnięcia,
   1. o przeprowadzenie postępowania zgodnie wnioskowały wszystkie strony bądź jedna ze stron, zaś pozostałe wyraziły na to zgodę w ciągu 14 dni od dnia doręczenia pisma w tym przedmiocie (art. 136 § 2-3 k.p.a.).

Przed wydaniem decyzji, strona może cofnąć wniesione odwołanie – organ odwoławczy nie uwzględni cofnięcia, jeżeli prowadziłoby to do utrzymania w mocy decyzji naruszającej prawo lub interes społeczny (art. 137 k.p.a.).

Po ponownym rozpoznaniu sprawy, organ wydaje decyzję, od której nie przysługuje odwołanie. Niezależnie od treści wydanego rozstrzygnięcia, organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony odwołującej się, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub rażąco narusza interes społeczny (art. 139 k.p.a.).

Jakie rozstrzygnięcia organ odwoławczy może wydać po rozpoznaniu odwołania od decyzji administracyjnej?

Rozpoznanie sprawy przez organ odwoławczy może zakończyć się:

1. utrzymaniem w mocy zaskarżonej decyzji,
2. uchyleniem zaskarżonej decyzji w całości i 
   1. zwróceniem sprawy do ponownego rozpoznania przez organ pierwszej instancji – wyłącznie w sytuacji, gdy decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postepowania a konieczny zakres do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie (art. 138 § 2 zd. pierwsze k.p.a.), bądź 
   1. umorzeniem postępowania przeprowadzonego w pierwszej instancji w całości – gdy postępowanie okazało się z jakiekolwiek przyczyny bezcelowe (art. 108 k.p.a.),
3. uchyleniem zaskarżonej decyzji w części i 
   1. orzeknięciem w tym zakresie co do istoty sprawy, bądź 
   1. umorzeniem postępowania przeprowadzonego w pierwszej instancji w tej części,
4. umorzeniem postępowania odwoławczego,

Przekazując sprawę do ponownego rozpoznania, organ wskazuje jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy (art. 138 § 2 zd. drugie k.p.a.). Jeżeli przy rozpoznaniu sprawy, organ pierwszej instancji dokonał błędnej wykładni przepisów prawa, które mogą znaleźć zastosowanie w sprawie, organ odwoławczy zwracając sprawę, wskazuje również wytyczne w zakresie tej wykładni.

Jeżeli zamierzasz zaskarżyć wydaną w Twojej sprawie decyzję administracyjną i potrzebuje pomocy w zakresie sporządzenia odwołania, skontaktuj się z prawnikami z Kancelarii Urban w Rzeszowie – zadzwoń i umów się na wizytę. Dostępni jesteśmy pod numerem telefonu: 884 888 536. Pozostajemy do dyspozycji.

Więcej artykułów można znaleźć w tym miejscu:

1. likwidacja spółki z o.o. – kliknij TUTAJ
2. wypłacanie kapitału ze spółki z o.o. – kliknij TUTAJ
3. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pytania i odpowiedzi – kliknij TUTAJ
4. spółka z o.o. – co trzeba o niej wiedzieć? – kliknij TUTAJ
5. przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z o.o. – kliknij TUTAJ
6. działanie na szkodę spółki – kliknij TUTAJ
7. przymusowy wykup akcji spółki publicznej – kliknij TUTAJ
8. polityka wynagrodzeń w spółce publicznej – kliknij TUTAJ
9. prosta spółka akcyjna PSA – wsparcie dla Startup’ów? – kliknij TUTAJ
10. 5 korzyści spółki z o.o. – kliknij TUTAJ
11. jak założyć spółkę przez internet? – kliknij TUTAJ
12. rejestracja spółki – najczęstsze błędy – kliknij TUTAJ
13. stowarzyszenia – kliknij TUTAJ
14. upadłość konsumencka – kliknij TUTAJ
15. ochrona firmy przed negatywnymi komentarzami w Internecie – kliknij TUTAJ

autor: Tomasz Kisielka – Urban Kancelaria Adwokacka z Rzeszowa