Blog

Aby podjąć właściwą decyzję dotyczącą wyboru formy prowadzenia działalności leczniczej należy dokładnie zapoznać się ze wszystkimi dostępnymi możliwościami oraz rozważyć wszystkie za i przeciw. Nie ulega bowiem wątpliwości, że wybór najlepszej dla nas formy prowadzenia biznesu będzie wpływał na dalszy rozwój naszej marki czy firmy, dlatego też tak ważna jest analiza wad i zalet form prowadzenia działalności leczniczej przez lekarza czy to w ramach indywidualnej praktyki lekarskiej czy jako podmiot leczniczy.

Zanim przejdziemy do omówienia dostępnych możliwości wskazać należy, że na dzień dzisiejszy na podstawie ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 633 z późn. zm.). Jako lekarz możesz wykonywać swoją działalność na dwa sposoby – jako praktykę zawodową lub jako podmiot leczniczy. O tym jakie różnice występują pomiędzy tymi formami działalności leczniczej oraz jakie posiadają wady i zalety opisaliśmy w poniższym artykule.

Lekarska praktyka zawodowa

W ramach praktyki zawodowej wyróżnić możemy aż siedem wariantów:

• indywidualną praktykę lekarską,
• indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską (w dziedzinie określonej posiadaną specjalizacją);
• indywidualną praktykę lekarską wyłącznie w miejscu wezwania (wizyty domowe w miejscu przebywania pacjenta);
• indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską wyłącznie w miejscu wezwania,
• indywidualną praktykę lekarską wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego (umowy kontraktowe, cywilnoprawne z podmiotami leczniczymi);
• indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego (umowy kontraktowe, cywilnoprawne z podmiotami leczniczymi obejmujące świadczenia w dziedzinie określonej posiadaną specjalizacją);
• grupową praktykę lekarską (praktyka stacjonarna w gabinecie, w formie spółki cywilnej, spółki jawnej albo spółki partnerskiej).

W tym miejscu wskazać należy, że stosownie do artykułu 5 ust. 2 pkt. 2 pielęgniarki mogą wykonywać swój zawód w ramach tych samych form działalności leczniczej, natomiast dla fizjoterapeutów wyróżniono poniższe formy działalności leczniczej:

• indywidualną praktykę fizjoterapeutyczną,
• indywidualną praktykę fizjoterapeutyczną wyłącznie w miejscu wezwania,
• indywidualną praktykę fizjoterapeutyczną wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład,
• grupową praktykę fizjoterapeutyczną.

W dzisiejszym artykule skupimy się szczególnie na jednej z form prowadzenia działalności leczniczej jaką jest indywidualna praktyka lekarska oraz zestawimy ją z profilem podmiotu leczniczego. A zatem zacznijmy od kwestii formalno-technicznych.

Jak założyć indywidualną praktykę lekarską?

1. W celu założenia indywidualnej praktyki lekarskiej niezbędnym jest założenie jednoosobowej działalności gospodarczej i uzyskanie wpisu do specjalnego Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą. Pierwszym krokiem jaki powinniśmy wykonać w tym kierunku powinno być zarejestrowanie we właściwym urzędzie gminy lub miasta działalności gospodarczej. Taka rejestracja jest możliwa też poprzez elektroniczny kreator wniosku.
2. Kiedy rejestracja działalności gospodarczej przebiegnie pomyślnie należy udać się do właściwej Okręgowej Izby Lekarskiej, aby złożyć wniosek o wpis do wspomnianego wyżej Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą.
3. Gdy spełnimy powyższe warunki, a także gdy działalność gospodarcza stanowi jedyny tytuł ubezpieczeniowy należy zgłosić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
4. Niezbędnym będzie też założenie konta firmowego. W tym celu niezbędne będą zaświadczenie o wpisie do ewidencji gospodarczej i o nadaniu numeru REGON, numer NIP oraz dowód osobisty.
5. Nie unikniemy także zgłoszenia do Urzędu Skarbowego.
6. Ważne, by pamiętać o ubezpieczeniu OC swojej praktyki lekarskiej, ale do tej kwestii jeszcze wrócimy.

Jedną z ważniejszych kwestii o ile nie najważniejszą jest fakt, iż w ramach praktyki zawodowej lekarz czy dentysta, ale też pielęgniarka bądź położna oraz fizjoterapeuta wykonują swoją działalność osobiście. Oznacza to, że tę formę działalności leczniczej mogą prowadzić tylko osoby wykonujące zawody medyczne, które posiadają prawo wykonywania zawodu. Nie może również być ograniczony w tym zakresie, a w szczególności zawieszony czy pozbawiony uprawnień prawomocnym orzeczeniem sądowym.

Czym jest podmiot leczniczy?

Po pierwsze wskazać należy, że ustawodawca nie wprowadził definicji legalnej podmiotu leczniczego, jednakże w/w ustawie o działalności leczniczej w art. wymienia:

• przedsiębiorców – we wszystkich przewidzianych prawem formach,
• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
• instytuty badawcze,
• stowarzyszenia i fundacje, jeśli ich cele statutowe wyraźnie dotyczą realizacji zadań w obszarze ochrony zdrowia, a jednocześnie ich statut dopuszcza prowadzenie działalności leczniczej oraz ich jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną,
• jednostki budżetowe, łącznie z państwowymi jednostkami budżetowymi, które są tworzone i nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do spraw wewnętrznych, Ministra Sprawiedliwości lub Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, posiadające w strukturze organizacyjnej ambulatorium, ambulatorium z izbą chorych lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej lub położną podstawowej opieki zdrowotnej
• osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania,
• jednostki wojskowe.

Pierwsza rzucająca się w oczy różnica między indywidualną praktyką lekarską a podmiotem leczniczym sprowadza się do charakteru udzielania świadczeń. Jak już wyżej zostało wspomniane w przypadku indywidualnej praktyki lekarskiej istnieje obowiązek ich osobistego wykonywania. Natomiast jako podmiot leczniczy nie musisz robić tego osobiście, lecz za pomocą tzw. zakładu leczniczego, czyli wydzielonej organizacyjnie w ramach tego podmiotu jednostki, w ramach której jest wykonywana działalność lecznicza.

Kto co może?

Kolejną istotną kwestią rozróżniającą te formy prowadzenia działalności leczniczej jest grono osób/podmiotów uprawnionych do ich prowadzenia. Dlatego też:

• Lekarz,
• Lekarz dentysta,
• Pielęgniarka,
• Położna

ze wspomnianym wcześniej prawem do wykonywania zawodu – są podmiotami uprawnionymi do prowadzenia indywidualnej praktyki lekarskiej.

Nie zajmujesz się żadną z powyższych profesji? Nie martw się. Ustawodawca umożliwił Ci działalność leczniczą właśnie poprzez prowadzenie podmiotu leczniczego. W tej kwestii nie istnieją jakiekolwiek restrykcje dotyczące zawodu czy wykształcenia.

Czy rejestracja podmiotu leczniczego różni się od rejestracji praktyki zawodowej?

Odpowiedź brzmi: tak, ponieważ o ile rejestracji lekarskiej praktyki zawodowej dokonuje się w okręgowej izbie lekarskiej właściwej dla miejsca wykonywania praktyki, tak w przypadku podmiotu leczniczego rejestracja odbywa się przed wojewodą właściwym – w zależności od formy prawnej prowadzenia działalności – dla miejsca siedziby albo zamieszkania. Zasada jest prosta. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej jest to miejsce zamieszkania. Natomiast w przypadku spółki – jej siedziba.

Pamiętaj, że odnośnie podmiotu leczniczego miejsce wykonywania działalności nie ma znaczenia, oznacza to tyle, że rejestracji zawsze dokonujesz w oparciu o miejsce zamieszkania lub siedzibę firmy.

Ile to kosztuje?

Wniosek o wpis do Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą podlega opłacie. Na dzień dzisiejszy opłata wynosi:

• dla praktyk zawodowych – 134 zł
• dla podmiotów leczniczych – 666 zł

Forma prawna podmiotu leczniczego

W zakresie wyboru formy prawnej wykonywanej działalności w ramach podmiotu leczniczego istnieje całkowita dowolność. Oznacza to, że może to być każda forma prowadzenia działalności gospodarczej, a zatem:

• jednoosobowa działalność gospodarcza,
• spółka cywilna,
• spółka jawna,
• spółka partnerska,
• spółka komandytowa czy komandytowo akcyjna,
• spółka z o.o.,
• spółka akcyjna.

Co do zasady – w odróżnieniu od indywidualnej praktyki zawodowej – nie istnieją żadne ograniczenia dotyczące wykształcenia czy zawodu. Jedyny wyjątek stanowi spółka partnerska, w której wspólnikami określani mianem partnerów mogą być tylko osoby fizyczne mające uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu jak np. lekarz czy lekarz dentysta.

Co z ubezpieczeniem?

Bez względu na wybór formy prowadzenia działalności leczniczej wykupienie ubezpieczenia OC jest obowiązkowe. Jest to ubezpieczenie obejmujące szkody będące następstwem udzielania albo niezgodnego z prawem zaniechania udzielania świadczeń zdrowotnych.

Warto pamiętać, że obowiązek ubezpieczenia OC podmiotu wykonującego działalność leczniczą powstaje najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia wykonywania działalności leczniczej.

Sumy gwarancyjne

Minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC w wysokości 75 000 euro na jedno zdarzenie i 350 000 euro na wszystkie zdarzenia dotyczy podmiotów leczniczych, udzielających świadczeń innych niż szpitalne w ramach wykonywanej działalności leczniczej.

Z koeli dla podmiotów leczniczych, udzielających świadczeń szpitalnych, w ramach wykonywanej działalności leczniczej minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC wynosi 100 000 euro na jedno zdarzenie i 500 000 euro na wszystkie zdarzenia.

Również dla praktyk lekarskich minimalna suma ubezpieczenia to 75 000 euro na jedno i 350 000 euro na wszystkie zdarzenia.

Czy mogę zatrudnić personel?

Kolejną bardzo istotną kwestią rozróżniającą od siebie te formy działalności leczniczej jest kwestia zatrudnienia personelu. Zgodnie z artykułem 53 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1731 z późn. zm.) lekarz wykonujący indywidualną praktykę lekarską, indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską, indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską w miejscu wezwania może zatrudniać osoby niebędące lekarzami do wykonywania czynności pomocniczych (współpracy). Oznacza to, że w ramach takich czynności możesz zatrudnić osoby na stanowisko asystenta, rejestratora czy pielęgniarki. Z kolei innego lekarza lub lekarza dentystę można zatrudnić tylko w celu odbywania przez niego stażu podyplomowego lub szkolenia specjalizacyjnego.

Co istotne – omawiając kwestie zatrudnienia należy pamiętać, że nie chodzi tylko o zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, lecz także w oparciu o umowy cywilnoprawne.

Powyższe ograniczenia odnoszą się do praktyk zawodowych. Oznacza to, że forma podmiotu leczniczego umożliwia podjęcie współpracy z innymi osobami wykonującymi zawody medyczne.

Jeżeli zatem masz w planach poszerzanie swojej działalności o zatrudnienie kolejnych specjalistów to podmiot leczniczy jest właściwą opcją.

Miejsce udzielania świadczeń zdrowotnych

Działalność leczniczą można prowadzić tylko i wyłącznie w pomieszczeniach spełniających warunki ogólnoprzestrzenne, sanitarne i instalacyjne. Dotyczy to wszystkich podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Istotnym jednak jest, że w ramach praktyki zawodowej gabinet można prowadzić w lokalu mieszkalnym. Dla niektórych osób, zwłaszcza początkujących lekarzy będzie stanowiło to duże ułatwienie.

Podsumowanie

Nie ulega wątpliwości, że wybór indywidualnej praktyki lekarskiej jako formy prowadzenia działalności leczniczej będzie dobrym rozwiązaniem, jeśli jesteś lekarzem, lekarzem dentystą, pielęgniarką, położną czy fizjoterapeutą. Ponadto, jeżeli masz zamiar pracować sam i nie planujesz zatrudniać personelu medycznego to rozwiązanie będzie również dla Ciebie. Kluczowe znaczenie będzie miał też fakt czy jesteś na początku swojej ścieżki zawodowej oraz to czy posiadasz środki pozwalające na założenie i dalszy rozwój swojej działalności. Jeśli są one ograniczone forma praktyki zawodowej umożliwi Ci prowadzenie swojej działalności w mieszkaniu, co na pewno będzie dla Ciebie stanowić duże ułatwienie, zwłaszcza na początku kariery. Jest to również dobry wybór, jeśli chcesz współpracować z innymi osobami na zasadach partnerskich co umożliwia grupowa praktyka zawodowa. Nie bez znaczenie pozostaje też fakt, iż jest to struktura mniej sformalizowana, co przejawia się chociażby w mniej restrykcyjnych zasadach dotyczących regulaminu organizacyjnego.

Jeśli jednak marzysz o szeroko rozbudowanej strukturze swojego przedsiębiorstwa i chcesz współpracować z innymi specjalistami w oparciu o umowę o pracę lub kontrakt, lepszą formą będzie podmiot leczniczy. Będzie to także właściwy wybór, jeśli sam nie wykonujesz zawodu medycznego. Pomimo większych wymogów formalnych i wykupienia ubezpieczenia na wyższą kwotę wybór właśnie tej formy prowadzenia działalności leczniczej z pewnością umożliwi Ci rozwój i skalowanie swojego biznesu.

Jeśli przedstawiony temat dotyka twojej profesji i chcesz dowiedzieć się więcej o nowych przepisach – twoich uprawnieniach, nakazach i zakazach – zadzwoń – 884 888 536 lub napisz: sekretariat@kancelariaurban.com i umów się na konsultacje.

Nie jesteś z Rzeszowa? Nic straconego! Adwokat Ewelina Urban oraz Adwokat Jakub Urban świadczą również usługi online. Możesz skorzystać z naszej pomocy prawnej przez Internet lub przez telefon. 

Powyższy artykuł ma jedynie charakter informacyjny i ogólny, w związku z czym nie stanowi porady ani opinii prawnej. 

Więcej artykułów można znaleźć w tym miejscu:

1. umowa sprzedaży z zastrzeżeniem prawa odkupu – kliknij TUTAJ
2. sprzedaż na próbę – kliknij TUTAJ
3. sprzedaż z zastrzeżeniem prawa własności – kliknij TUTAJ
4. umowa sprzedaży na raty – kliknij TUTAJ
5. nowe przepisy reklam wyrobów medycznych – kliknij TUTAJ
6. umowa użytkowania – kliknij TUTAJ
7. umowa rachunku bankowego – kliknij TUTAJ
8. kontrakt menadżerski – co warto wiedzieć – kliknij TUTAJ
9. cechy dobrego adwokata – kliknij TUTAJ
10. prawnik, adwokat, radca prawny czym się różnią? – kliknij TUTAJ

autor: Paulina Grzelak z Kancelarii Adwokackiej Urban w Rzeszowie